Bilişim ve Teknoloji Dünyası Gelecek ve Gelişim için Bilişim | www.bilisimonline.net
E-iş Modeli Nedir?
E-iş bilişim ağı destekli teknolojilerin kullanılmasıyla kurumlar arası (B2B), kurumlarla kişiler arasında (B2C), kurumlarla çalışanlar arasında (B2E) ve kurumlarla devlet arasında (B2G) mal, hizmet ve bilgi transferini sağlayan ve yeni ekonomik düzenin temel dinamiklerini oluşturmaktadır.
E-iş, e-ticaret, müşteri ilişkileri yönetimi, tedarik zinciri yönetimi, kurumsal kaynak planlaması, bilgi yönetimi, operasyon yönetimi ve uzaktan eğitim gibi unsurların elektronik ortamda bütünleştirilmesini sağlayan planlama ve uygulama yönetim modeli olarak görülmektedir.
E-iş kapsamında etkileşim içerisinde olan taraflar, işletmeler, tüketiciler ve devlet kurumlarından oluşmaktadır. Bu etkileşimler sonucunda işletme-işletme (B2B), işletme-tüketici (B2C), tüketici-tüketici (C2C), devlet-işletme (G2B), devlet-tüketici (G2C) ve devlet devlet (G2G) şeklinde etkileşimler ortaya çıkmaktadır.
B2B (işletmeden işletmeye) e-iş modeli ile işletmeler birbirleriyle etkileşim kurarak çok sayıda alıcı ve çok sayıda satıcı arasında stoklar ya da ürünlerle ilgili işlemler yapılmaktadır. B2B iş modelinde, katalog, müzayede, borsa ve barter modelleri kullanılır.
İşletmeler ve tüketiciler arasında oluşan B2C (işletmeden tüketiciye) e-iş modeli giderek büyüyen ve yaygınlaşan bir etkileşim türüdür. E-mağazalar, içerik modeli, e-pazaryeri ve e-alışveriş merkezleri B2C e-iş modelinin yararlandığı modellerdir.
C2C (tüketiciden tüketiciye) e-iş modelinin en iyi bilinen ve yararlanılan iki türü müzayede ve web ilanlarıdır. Müzayede tarzı C2C pazarlarındaki uygulamalarda alıcılardan alınan tekliflere göre fiyat belirlenerek işlem tamamlanmaktadır. Web ilanları ise farklı bir işlevle hareket etmektedir. Bu modelde, satıcılar kişiler sabit bir fiyat belirlemektedir. Eğer ürün satılmazsa, siteye herhangi bir ücret ödenmeyecek olup eğer satılırsa satış bedelinin %10-15 gibi bir oranda siteye ödeme yapılmaktadır.
B2G (işletmeden devlete) e-iş modeli, işletmeler ve devlete bağlı kamu kuruluşları arasında ticari ve diğer işlemlerin yürütülmesine dönük işletmeden devlete doğru bir e-iş modelidir.
G2C (devletten müşteriye/vatandaşa) e-iş modeli, devlet ve vatandaşları arasında resmi işlemlerin yürütülmesi ve temel hak ve özgürlüklerin kullanılmasına yönelik devletten tüketici/vatandaşa doğru bir e-iş modelidir.
