Geçmişten Günümüze Masaüstü Bilgisayar Ram Çeşitleri

RAM Nedir? RAM Nasıl Çalışır? RAM Ne İşe Yarar?

İngilizce anlamı RAM yani “Random Access Memory” adınıda bu üç kelimenin baş harflerinden almıştır. Türkçe anlamı ise “Rastgele Erişilebilir Bellek” anlamına gelmektedir. Adından anlaşılacağı üzere depolama aygıtıdır. RAM, bilgisayarınızı oluşturan en önemli parçalardan biridir. Bilgisayarlar açıldıkları andan itibaren çalıştıkları programlar ve işlemlerle ilgili bilgileri RAM üzerinde tutarlar. Sabit disklerde kalıcı bilgiler tutulurken RAM üzerinde geçici anlık bilgiler tutulmaktadır. Bilgisayarı kapttığınızda üzerinde bilgi kalmaz. Enerji yok bilgi yok anlayacağınız. RAM’deki verilere erişim ve veriyi işleme hızı, sabit disklerdeki verilere erişim ve verileri işleme hızından çok daha büyüktür. RAM’in sabit disklere göre performans daha iyidir. Bilişim dünyasında herşey 1 ve 0 dan ibarettir. RAM’lerin içinde 0 ve 1’lere ev sahipliği yapan hücreler bulunmaktadır. RAM’in hızlı olmasının sebebi diğer depolama aygıtları (Hard disk’ler,type backup ümiteleri(manyetik kaset veya disk) ve cd-dvd okuyucular vb.) gibi veriyi sıralı alanlara değil rastegele seçilen adreslere yazmasıdır. Bilgisayarda yapılan tüm işlemler ram üzerinde yapılır, RAM kapasitenin dolduğunda disk alanında tanımlamış olduğunuz disk ön belleği kullanılır. RAM kapasitenizin yüksek olması bu açıdan önemlidir.

Geçmişten günümüze masaüstü bilgisayarlarda kullandığımız RAM çeşitleri nelerdir?

Ana kartlardaki bellek soketlerine yerleştirdiğimiz baskı devrelerini, ana karta bağlandıkları veri yolunun genişliğine göre DIMM (Dual Inline Memory Module) ve SIMM (Single Inline Memory Module) gibi kısaltmalarla adlandırıyoruz. Bugünlerde en popüler olanı DDR bellek yongalarını barındıran DIMM’lerdir. Dizüstü bilgisayarlarda kullanılan DIMM’ler fazla yer kaplamamaları için küçük üretilmiştir. Bu yüzden SO-DIMM Small Outline Dual Inline Memory Module adını almıştır. Dizüstü (Notebook) bilgisayar RAM çeşitleri için tıklayınız.

RAM Türü:	Açıklaması:	Modül / Stick Yapısı:
SRAM	Statik RAM	–
DRAM	Dinamik RAM	SIMM
SDRAM	Senkron DRAM	DIMM, SO-DIMM
RDRAM	Rambus DRAM	RIMM, SO-RIMM
DDR SDRAM	Çift Veri Transferli SDRAM	DIMM, SO-DIMM, Micro-DIMM
DDR2 SDRAM	DDR SDRAM Versiyon 2	DIMM, SO-DIMM
DDR3 SDRAM	DDR SDRAM Versiyon 3	DIMM, SO-DIMM

DIPP Memory: İngilizce Dual In-line Package’a kısaltmasıdır. Sert plastiklerden ve semiklerden yapılmış bir çip olup, dış kısımda pimler vardır. Anakarta lehimlenmektedir. Eski bilgisayarlarda kullanılmış olup artık hiçbir bilgisayarda kullanılmamaktadır.

30 Pin SIPP: İngilizce single in-line pin package kısaltmasıdır. Tek sıra 30 adet pinden oluşan üzerinde birkaç hafıza yongası bulunan bellek tipidir. Bilgisayarın anakartında bulunan 30 adet delik üzerine pinler yerleştirilerek takılırdı. 80286 ve 80386 İntel İşlemcili Masaüstü bilgisayarlarda kullanılmışlardır.

30 Pin SIMM-72 Pin SIMM: SIMM, Single In-Line Memory Module tanımının kısaltmasıdır. SIMM’ler ile bellek yongaları modüler devre plakaları üzerine yerleştirilerek anakart üzerindeki bellek yuvalarına takılıp çıkartılabiliyordu.

İlk SIMM’ler bir defada 8bit veri aktarırken sonraları işlemciler verileri 32 bit’lik veriler halinde okumaya başlayınca bir seferde 32bit veri sağlayabilen daha geniş SIMM’ler geliştirildi. Bu iki farklı SIMM türü vardır. 30 ve 72 pinli iki model bulunmaktadır.

72-pin SIMM’in 30-pin SIMM’den 1,9cm daha uzun olup ve pin’lerin bulunduğu kısmın ortasında a plakanın ortasında bir çentik vardır.

168 Pin DIMM: İngilizce Dual In-line Memory Module kelimelerinin kısaltmasıdır. SIMM’e çok benzemektedir. Aynı SIMM’ler gibi birçok DIMM bellek yuvalarına dikey olarak yerleştirilir. İki bellek türü arasındaki temel fark SIMM’de PCB’nin iki yüzündeki pinlerin elektrik temasının birlikte alması ve DIMM’de PCB’nin iki yüzündeki pinlerin elektrik temasını ayrı ayrı almasıdır.

168-pin DIMM’ler, bir defada 64 bit veri aktarımı yaparlar ve genellikle 64-bit yada geniş veriyolunu destekleyen sitemlerde kullanılırlar. 168-pin DIMM’ler ile 72-pin SIMM’ler arasında bazı fizksel farkları; modül uzunluğu, modül üzerindeki çentik sayısı, modülün yuvaya takılma biçimi şeklinde söyleyebiliriz. 72-pin SIMM’ler yuvaya hafif bir açı ile yerleştirilirken 168-pin DIMM’ler bellek yuvasına tam olarak oturur ve anakart yüzeyine göre tam dik konumdadır.

169 Pin PC100: PC100, 3.3 MHz’lik bir voltajda 64-bit genişliğinde bir veri yolu üzerinde 100 MHz’lik bir saat frekansında çalışan Eşzamanlı DRAM’a karşılık gelir.

184 Pin CRIMM Spacer: RIMM’ler DIMM’lere benzer; ancak pin sayıları ve çentik yapıları farklıdır. RIMM’ler, verileri 16-bit’lik paketler hâlinde aktarırlar. Hızlı erişim ve aktarım hızı nedeniyle modüller daha fazla ısınır. Modülün ve yongaların aşırı ısınmasını önlemek için RIMM modüllerinde modülün her iki yüzünü kaplayan “ısı dağıtıcısı” adı verilen alüminyum kılıf kullanılır. Bu kılıflar DDR3 DIMM’lerde de kullanılmaktadır.

184 Pin 16bit RDRAM-232 Pin 32bit RDRAM-326 Pin 64bit RDRAM: RDRAM, yenilikçi bir bellek teknolojisine sahiptir. RDRAM 16 bit’lik bir veriyolu üzerinde çalışmaktadır. Veri yolu genişliği daha dar olmasına rağmen daha fazla bant genişliğine izin vermektedir.

64bit RDIMM

XDIMM

XDR

184 Pin DDR: DDR SDRAM (Double Data Rate Senkron Dinamic RAM) teknolojisi, gelecek vaat eden bir bellek teknolojisidir. Teorik olarak DDR SDRAM bellekler, SDRAM belleğin sunduğu bant genişliğinin iki katını sunmatadır. Adından da anlaşılacağı üzere, yine senkronize yani sistem veri yolu hızı ile aynı hızda çalışmaktadır. Bant genişliğini iki katına çıkaran özellikse saat vuruşlarının yükselen ve alçalan noktalarından bilgi okuyabilme yeteneğinin olmasıdır. SDRAM’da ise bilgi alma işlemi saat vuruşlarının yükselen noktalarındadır. DDR SDRAM geleneksel SDRAM gibi “paralel veri yolu” mimarisini kullanır fakat daha az güç harcar. Üretim maliyeti olarak da SDRAM’lardan pek bir farkı olmayan DDR RAM’lar, geniş veri yolu gerektiren multimedya uygulamalarında çok olumlu sonuçlar vermiştir. Grafik işlemciyle bellek arasındaki veri yolu yetersizliği, DDR RAM’larla aşılmıştır. DDR SDRAM bant genişliğine ve hızına göre isimlendirilmektedir.

240 Pin DDR2: 2003 yılının başlarında DDR SDRAM yetersiz kalmaya başlayınca DDR2 SDRAM teknolojisi geliştirildi. DDR SDRAM ile aynı yapıda olup aynı saat hızında çalışmaktadır. Aralarındaki fark, latency (gecikme zamanı) değerinin DDR’de daha büyük olması ve daha fazla güç gereksinimidir. Ayrıca burada belleğin 1/0 bus frekansı, DDR’ye göre iki kat hızda çalışmaktadır. Bu da DDR2 SDRAM’a daha hızlı ve daha fazla transfer imkanı sunmuştur.

DDR2 RAM DIMM modülleri, 240 pin yapıya sahiptir. SO-DIMM modülleri ise 200 pinlidir. DDR2 SDRAM 64 bit veri genişliğine sahiptir. Bu nedenle geriye dönük uyumluluk göstermemektedir

240 Pin DDR2 FB-DIMM

240 Pin DDR3: DDR3 SDRAM 64 bit veri genişliğine sahiptir. RAM çekirdeğinde bir değişiklik yapılmamıştır fakat güç gereksinimi en aza indirilmiştir. DDR2 SDRAM’a göre dahili geçici hafıza miktarı büyüktür. DDR3 SDRAM’ın 1/0 bus frekansı, DDR2’ye göre iki kat hızda çalışmaktadır. Bu da transfer miktarının iki katına çıkmasını sağlar. DDR3 SDRAM DIMM Modülü 240 pinli, DDR3 SDRAM SO-DIMM Modülü 204 pinli üretilmiştir. DDR3 SDRAM’ın çalışması için 1,5 V gerilim gerekmektedir. DIMM modülleri DDR2 SDRAM ile aynı olmasına rağmen aynı yuvaya takılamazlar. Çünkü elektriksel olarak uyuşmazlar ve çentikleri de farklı yerlerdedir. Bu yüzden geriye dönük olarak kullanılamazlar.DDR teknolojisinin bir sonraki ürününün piyasaya DDR4 olarak çıkması beklenmektedir. ilk DDR4 SDRAM belleklerin 30 nm üretim teknolojisi ile 2133 MHz hızında ve 1,2 V gerilimde çalışması planlanmaktadır.

Kaynak:http://megep.meb.gov.tr/mte_program_modul/moduller_pdf/Bellek%20Birimleri.pdf